Cá Trạch Kho Nghệ Dân Dã Khó Quên

Cá Trạch

Cá Trạch

* Cá chạch (Misgurnus anguillicaudatus Cantor) thuộc họ cá chạch (Cobitidae), tên khác là cá chạch bùn, cá chạch đồng, là loài cá nước ngọt. Thân tròn, dẹt bên, nhất là gần đuôi, dài khoảng 150mm. Đầu nhỏ, hơi tròn, mắt bé, miệng thấp có râu. Da mỏng, dưới da có nhiều tuyến tiết chất nhờn, nên rất trơn nhẵn. Vảy nhỏ, lẫn sâu dưới da nên khó thấy. Vây lưng không có gai cứng, vây ngực và vây bụng ngắn, vây đuôi rộng. Cá có màu vàng, nâu hoặc xám đen. Lưng sẫm hơn bụng. Trên thân có nhiều chấm, mỗi chấm do rất nhiều chấm nhỏ hợp thành. Ở gốc vây đuôi, có một chấm to màu đen, trên vây có nhiều sọc đen song song,sống dưới lớp đất phù sa dày hai, ba tấc. Cá chạch ăn các sinh vật phù du có trong đất hoặc bọt nước.

* Cá chạch còn có tác dụng chữa bệnh như:

Bộ phận dùng làm thuốc của cá chạch là thịt. Trong 100g thịt cá có 9,6g protid, 3,7g lipid, 2,5g carbohydrat, 28mg Ca, 72mg phosphor, 0,9mg sắt; các vitamin A, B1, B2 và acid nicotinic.
Trong y học cổ truyền và kinh nghiệm dân gian, cá chạch được dùng với tên thuốc là thu ngư hay du ngư, nê thu. Sách Dược tính chỉ nam ghi: thu ngư rang hay nấu đều ăn rất ngon, nấu với bột gạo thành cháo mà ăn có tác dụng điều trung, ích khí, chữa được chứng trĩ, lại giải được chứng háo khát và làm cho những người say rượu tỉnh ngay.
Tuệ Tĩnh (Nam dược thần hiệu) và Hải Thượng Lãn Ông (Lĩnh nam bản thảo) cũng ghi dược liệu thu ngư (cá chạch) có vị ngọt, tính bình, không độc, có tác dụng mạnh dương, bổ khí huyết, tiêu khát, giải rượu, sát khuẩn, chữa nóng trong, khát nước, liệt dương, viêm gan, trĩ, ghẻ lở.
Dạng dùng thông thường là thức ăn - vị thuốc được chế biến như sau: làm sạch cá, rửa cho hết nhớt, cắt bỏ đầu và đuôi, chặt từng khúc rồi nấu cháo hoặc làm canh ăn đều hằng ngày. Có thể đem cá sấy khô, tán bột, ngày uống 3 lần, mỗi lần 10g với nước

* Các món ngon từ cá trạch:

Có rất nhiều món ngon từ loại cá này mà hương vị của nó khi một lần thưởng thức sẽ rất khó quên như cá chạch kho trái giác, cá chạch kho nghệ cá chạch nấu mẻ, cá chạch nướng,....xin được giới thiệu một món ăn mà tôi một người con xa quê hương miền tây luôn nhớ về hương vị đặc trưng này:

Cá trạch kho nghệ là một món ăn ngon giàu chất dinh dưỡng, khi ăn thịt cá cứng, săn chắc, nước kho cá thoang thoảng mùi nghệ, chan nước kho có kèm với từng miếng nghệ đã giã nhỏ, thơm thơm đậm đà rất ngon.

Cá trạch kho nghệ

Nguyên liệu:

- Cá trạch: 0,5 kg
- Muối, Đường; Gia vị
- Chanh, ớt tươi
- Bột nghệ; Nước phèn chua
- Nước dừa tươi
- Rau sống gồm: chuối chát, khế chua, ngò gai (mùi tàu), cà chua, rau cải rửa sạch.

Cách làm:

- Trước tiên làm sạch nhớt cá bằng cách chà xát với tro bếp, lá sả, lá tre hoặc rửa bằng phèn cho sạch (kìhông cần mổ bụng cá gì ruột cá rất sạch), sau đó để trong rổ thưa cho ráo nước và sắp vào nồi. Ướp muối, đường, bột ngọt và ớt băm nhỏ trộn đều cho ngấm.

- Cá được bắc lên ơ đất (âu đất), đổ một trái dừa tươi kho liu riu. Để lửa đều chừng hai mươi phút là cá chín. Lúc nước vừa chớm sôi, cho chừng một muỗng cà phê bột nghệ vào (nếu có nghệ nhà mài ra sử dụng là tốt nhất). Cá trạch múc ra tô, đĩa, có thể vắt vào một miếng chanh cho dịu.

- Món cá trạch kho nghệ ăn với cơm gạo mới thật tuyệt vời. Thịt cá béo, mùi cá thơm lừng. Sau khi thưởng thức, chắc rằng bạn sẽ có ấn tượng về món ăn ngon dễ làm dân dã nhưng không kém phần hấp dẫn và yêu mến thêm vùng đất cù lao mênh mang sông nước của đồng bằng sông Cửu Long.